Reforma Unii Celnej – Nowy Unijny Kodeks Celny: Procedury Specjalne i Czasowe Składowanie

15 października 2024 r. Ministerstwo Finansów oraz Krajowa Administracja Skarbowa (KAS) zorganizowały kolejne spotkanie w ramach cyklu webinarów dotyczących reformy unii celnej. Tematem tego wydarzenia były procedury specjalne oraz czasowe składowanie w kontekście Nowego Unijnego Kodeksu Celnego (UKC).
Reforma unii celnej, przedstawiona przez Komisję Europejską w maju 2023 r., stanowi najważniejszą i najbardziej kompleksową zmianę unijnego systemu celnego od jego utworzenia w 1968 roku. Kluczowym celem reformy jest uproszczenie i cyfryzacja procesów celnych w UE, co ma ułatwić życie przedsiębiorstwom, zwłaszcza tym najbardziej wiarygodnym, oraz zwiększyć bezpieczeństwo i efektywność działania unijnych organów celnych.

Najważniejsze założenia reformy

Jednym z głównych elementów reformy jest transformacja cyfrowa, mająca na celu ograniczenie tradycyjnych, papierowych procedur celnych. Nowy system będzie opierał się na inteligentnym monitorowaniu danych związanych z importem, co pozwoli na szybsze i dokładniejsze zarządzanie przepływem towarów. Kluczowe zmiany obejmują:

Procedury specjalne i czasowe składowanie – uproszczenie zasad dotyczących czasowego składowania towarów oraz możliwość stosowania procedur specjalnych, takich jak tranzyt, przetwarzanie oraz odprawa celna uproszczona. To ma na celu ułatwienie przedsiębiorcom zarządzania towarami bez konieczności natychmiastowego uiszczania należności celnych.
Utworzenie Urzędu UE ds. Celnych – nowa zdecentralizowana agencja będzie wspierała współpracę między organami celnymi państw członkowskich oraz zarządzała nowym unijnym centrum danych celnych, które stanie się centralnym punktem w przepływie informacji między przedsiębiorstwami a organami celnymi.
Unijne centrum danych celnych (Data Hub) – nowoczesna platforma umożliwi przedsiębiorstwom składanie zgłoszeń celnych za pośrednictwem jednego portalu, co zredukuje liczbę zgłoszeń i uprości procesy administracyjne.
Zasada „uznanego za importera” – nowa zasada, mająca zastosowanie w sprzedaży na odległość, uprości proces importu towarów i wyeliminuje niejasności związane z obowiązkami celno-podatkowymi.
Zniesienie zwolnienia celnego dla towarów o wartości poniżej 150 euro – reforma przewiduje zniesienie obecnych zwolnień celnych, co ma na celu wyrównanie szans między podmiotami prowadzącymi sprzedaż na terenie UE a międzynarodowymi sprzedawcami spoza Unii.
Program „Trust & Check” – najbardziej zaufani przedsiębiorcy, którzy uzyskają specjalny status (ulepszona wersja statusu AEO), będą mogli wprowadzać swoje towary na rynek UE bez konieczności przeprowadzania tradycyjnych kontroli celnych.

Harmonogram wdrożenia reformy

Proces legislacyjny reformy jest w toku. Projekt Komisji Europejskiej został przedstawiony Parlamentowi Europejskiemu i Radzie Unii Europejskiej. Parlament Europejski przyjął swoje stanowisko w marcu 2024 r., a obecnie trwa analiza projektu w Radzie UE.

Reforma zakłada wieloetapowy harmonogram wdrożenia:

1 stycznia 2028 r. – planowane rozpoczęcie działalności Urzędu UE ds. Celnych. Jednocześnie uruchomione zostanie unijne centrum danych celnych w fazie pilotażowej, umożliwiając wybranym przedsiębiorstwom korzystanie z nowego systemu.
Drugi etap – migracja celnych systemów informatycznych już scentralizowanych oraz integracja systemów krajowych w ramach unijnego centrum danych.
1 stycznia 2032 r. – przedsiębiorcy będą mogli korzystać z unijnego centrum danych celnych w pełnym zakresie.
1 stycznia 2038 r. – korzystanie z unijnego centrum danych celnych stanie się obligatoryjne dla wszystkich przedsiębiorstw działających na terenie UE.

Zmiany te mają przynieść korzyści zarówno dla przedsiębiorców, jak i organów celnych, skracając czas odpraw celnych, poprawiając ich efektywność oraz wzmacniając bezpieczeństwo gospodarcze Unii Europejskiej. Wdrożenie nowych regulacji wzmocni również narzędzia do monitorowania i zatrzymywania importu towarów, które mogą stanowić zagrożenie dla bezpieczeństwa publicznego oraz gospodarki UE.

Szczegóły dotyczące prac legislacyjnych można śledzić na stronie Ministerstwa Finansów: Reforma unii celnej.

Dotychczasowe webinary organizowane przez MF i KAS można obejrzeć pod linkami:
Webinarium „Reforma unii celnej: Nowy Unijny Kodeks Celny – ogólne założenia” cz. 1  https://www.youtube.com/watch?v=UlaURC114MQ 
Webinarium „Reforma unii celnej: Nowy Unijny Kodeks Celny" cz. 2 https://www.youtube.com/watch?v=QnglVO2oHSg  
Webinarium „Reforma unii celnej: Nowy Unijny Kodeks Celny" cz. 3 https://www.youtube.com/watch?v=HJcd2_zmXoI