Fundacje i Stowarzyszenia non profit pominięte w 0% stawce VAT na pomoc dla Ukrainy - apel doradców podatkowych o zmianę przepisów

Pomoc humanitarna dla Ukrainy ze stawką 0 % VAT - ale nie dla wszystkich. 

Z ulgi podatkowej która miała ułatwić niesienie pomocy ofiarom wojny na Ukrainie nie skorzystają polskie fundacje i stowarzyszenia, nawet te które są zarejestrowane jako OPP - bowiem zostały pominięte w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 3 marca 2022 r.  Na problem zwróciła uwagę Ogólnopolska Fundacja Doradców Podatkowych prowadząca od kilkunastu dni akcję pomocy dla mieszkańców Ukrainy oraz dla uchodźców.

Chodzi o przepis, który precyzuje w jakich przypadkach będzie można zastosować 0% stawkę podatku VAT dla towarów i usług dostarczonych i świadczonych w celu pomocy niesionej Ukrainie. W wydanym akcie prawnym jest zapis mówiący o tym, że stawką 0 % VAT zostaną objęte towary i usługi, które będą dostarczone wyłącznie na rzecz Rządowej Agencji Rezerw Strategicznych, jednostek samorządu terytorialnego oraz podmiotów leczniczych (w rozumieniu art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej). To oznacza, że wszystkie organizacje społeczne: fundacje i stowarzyszenia oraz firmy, które od początku wojny zaangażowały się w niesienie pomocy uchodźcom i ludności na Ukrainie nie będą mogły korzystać z 0 % VAT. 

- To dla organizacji pozarządowych, które od początku wojny na Ukrainie niosą pomoc będzie finansowa katastrofa. W praktyce oznacza to, że np. za dostawę leków czy żywności, którą przekazaliśmy na tereny objęte wojną, będziemy musieli zapłacić podatek VAT. Z niewiadomych nam przyczyn, zostały wykluczone organizacje społeczne, które działają bez wytchnienia od samego początku wojny i które były i są filarem pomocy niesionej przez Polskę. W przypadku importu towarów spoza Unii Europejskiej można wystąpić o zwolnienie z VAT i cła dla tzw. pomocy humanitarnej to w przypadku przekazywania jej dalej na terenie Polski w zakresie samodzielnych czynności organizacyjnych już nie - tłumaczy Maja Rezanko-Zielińska, doradca podatkowy z Ogólnopolskiej Fundacji Doradców Podatkowych. - Zastanawiam się jako doradca podatkowy, co mamy zrobić jako fundacja jeśli będziemy chcieli przekazać mleko, środki higieniczne dla domu dziecka, które przyjęło dzieci z Ukrainy? Proszę pamiętać, że nie wszędzie jest sprawna i zorganizowana siatka dystrybucji takich jednostek jak wymienione w Rozporządzeniu Ministra Finansów.  Musieliśmy iść z pampersami np. do wójta gminy w której znajdują się przyjęte dzieci i prosić o organizację ich dystrybucji po to, żeby pampersy otrzymały stawkę 0 % VAT.

Dlatego doradcy podatkowi zaangażowani w akcję pomocy Ukrainie apelują o poprawienie przepisów i pilną zmianę tego rozporządzenia tak, aby uwzględnić w przepisach również podmioty takie jak fundacje i stowarzyszenia, które organizują i przekazują pomoc w związku z wojną na Ukrainie i są na przykład zarejestrowane jako OPP (Organizacje Pożytku Publicznego). Tym bardziej jest to zasadne, że  ustawa o działalności pożytku publicznego  wprowadziła nadzór legislacyjny nad takimi podmiotami i wszelkie nadużycia ze strony tych podmiotów są niemożliwe z uwagi na dokumentację i obostrzenia finansowe jakimi są objęte. 
Nasuwa się smutna konkluzja, że rząd zapomniał czy też celowo nie wskazał organizacji NGO, które były i są powołane, właśnie do celów pożytku publicznego i jednocześnie są nadzorowane legislacyjnie przez ustawę OPP.